Bilimsel adı Rosa canina olan kuşburnunda bulunan en önemli antioksidan bileşiklerinden biri C vitaminidir. L-askorbik asit olarak da bilinen C vitamini deri, bağ ve kıkırdak gibi dokulardaki günümüzün çokça tüketilen ek takviyesi olan kolajenin onarım ve oluşumunda rol oynar.
Kuşburnunun askorbik asit içeriği, meyvenin tipine, klimatik koşullara ve toplanma yıllarına göre farklılık göstermektedir. Ülkemizde %57 oranında Gümüşhane’de yetişen kuşburnu meyvelerinin askorbik asit içeriği 6.10-27.12 mg/g arasında değişim göstermektedir.
Yapısında bol miktarda bulunan polifenoller ve antioksidanlar sayesinde bağışıklık sistemini güçlendiren kuşburnu zengin vitamin ve minerallere sahip. Kuşburnu meyvelerinde likopen ve C, P, A, B1, B2, E , K vitaminlerinin yanı sıra magnezyum, demir gibi değerli mineralleriyle vücut direncini büyük oranda artırır, sinir sisteminde ve hücre yenilenmesinde fayda sağlar.
Cildi güzelleştirir.
Kansızlığa iyi gelir.
Gözleri korur.
Kötü kolesterolü düşürür.
Ve ve ve en önemlisi kuşburnu Bağışıklık Sistemini güçlendirir!
Kuşburnunun doğal antioksidanlardan fenolik bileşiklerce de zengin olduğunu söyleyebiliriz. Kuşburnundaki fenolik bileşiklerin en başında hidroksisinamik asit, kateşin, quercetin, kamferol gelmektedir . Meyvesinde toplam fenolikler 8.18-76.26 mg/g arasında, toplam flavonoidler ise 4.00 mg/g düzeyinde yer almaktadır. Fenolik bileşikler özellikle flavanoidler antiinflamatuar, antialerjik ve antibakteriyel özelliklere sahiptir. İşte tam da bu noktada değerini görmekteyiz. Flavonoidler antioksidan, serbest radikal giderme ve metallerle şelat oluşturma özelliklerinden dolayı sağlık açısından çok önemlidir ve bazı kanser tipleri ile kardiyovasküler hastalıkların oluşum riskini de büyük oranda azaltmaktadırlar.
- Kuşburnu meyvesi ve tohumlarının yorgunluk, soğuk algınlığı ve grip benzeri enfeksiyonları, gastrik ülser ve gastrik mukoza iltihaplarını önlediği, tekrar belirtirsek bağışıklık sistemini güçlendirdiği, artrit, siyatik ve diyabete iyi geldiği, diyare gibi intestinal hastalıklar için tonik olarak kullanıldığı, ürik asit metabolizma bozuklukları ve diüretik , astrenjan (kanı durdurucu), ağız, diş, baş ve kulak ağrılarını tedavi edici onlarca mucizevi özellik taşıdığı bilinmektedir. Mide asidini düzenleyerek, ülserde de etkili olduğu söylenmektedir.
Siklogenaz enzimlerini inhibe etme yeteneğine de sahip olan kuşburnu, osteoartrit üzerine de etkili olduğu söylenebilir. Günde 45 g kuşburnu tozu tüketimi sağlıklı kişilerde ve osteoartrit hastalarında serum C-reaktif protein ve kreatin seviyesini azalttığını belirtilmiştir.
Yetişkin bir insanın günlük vitamin ve mineral ihtiyacı düşünüldüğünde kuşburnu nektarı ya da marmelatı, C vitamini ihtiyacının tamamını ve diğer vitamin ve mineral ihtiyacının ise önemli bir kısmını karşılayacak düzeydedir.
? Kuşburnunun limondan 60 kat daha fazla C vitamini içerdiğini biliyor muydunuz?
Kuşburnunu demlerken ve tüketirken çok önemli kurallara hepbirlikte göz atalım;
- Yemeklerden 30 dakika sonra içmeliyiz. Kuşburnunun zengin vitamin ve minerallerinden tam anlamıyla faydalanabilmek için hazırladıktan sonra 5 dakika içinde tüketimine dikkat etmeliyiz.
- 5-6 adet kuşburnunu çıt sesini duyarak hafifçe ezip ardından bir bardak (200 ml) kaynar suda 10 dakika demlemeliyiz.
- Demlerken kapağını kapalı tutmaya dikkat!
- Uzun kaynatırsak içeriğindeki C vitamini azaldığından, demleme süresini de uzatmamalıyız.
- Dikkat! Soğuma sırasında C vitamini miktarı hızla azaldığından , marmelat ve pekmezde C vitamini oranı kuşburnu çayına oranla düşüyor.
- Kuşburnunu ister bütün, ister ufalanmış ister toz haliyle olsun saklarken mutlaka ışıktan muhafaza etmeli ve cam kavanozda saklamalıyız.
Kaynaklar;
- https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/512403
- Gao X, Björk L, Trajkovski V, Uggla M. 2000. Evaluation of antioxidant activities of rosehip ethanol extracts in different test systems. J Sci Food Agric, 80: 2021-2027
- Yoo KM, Lee CH, Lee H, Moon B, Lee CY. 2008. Relative antioxidant and cytoprotective activities of common herbs. Food Chem, 106: 929–936.
- Hvattum E. 2002. Determination of phenolic compounds in rose hip (Rosa canina) using liquid chromatography coupled to electrospray ionisation tandem mass spectrometry and diode-array detection. Rapid Commun Mass Spectrom, 1:655-662.
