Probiyotik Nedir? Probiyotikler Nasıl Kullanılmalıdır?

• Probiyotikler bağırsaklarımızda yaşayan ve bizimle birlikte ortak bir yaşam süren canlılardır. Pek çok alanda bize faydaları vardır. Bağırsaklarımızda yüz trilyona yakın probiyotik bakteri bulunmaktadır.  
• Yiyecek içeceklerimizin içindeki toksik ve zararlı maddeleri en önce onlar temizliyor. Alerjen unsurları  onlar parçalayıp yok ediyor. Kanserojen faktörleri de bizden önce tanıyıp zararsız hale getirenler de onlar.
• Probiyotikler bağışıklığımıza destek olan, şekerimizi, kolesterolümüzü, kilomuzu ayarlamada bile önemli işlevler üstlenen, vitamin üreten, hazmı kolaylaştırıp güçlendiren ve daha pek çok alanda sağlığımıza katkıda bulunan bakterilerdir.Bu bakterilerin sayılarını mümkün olduğu kadar çoğaltmak çok önemli bir koruyucu sağlık unsurudur. Zaten bu nedenle de sık sık probiyotik zengini besinleri daha bol tüketmeli, daha sık ve bol yoğurt, kefir, peynir yiyip ayran içmeliyiz.

Malesef bizi bazı kimyasallar kirletiyor ve floramızı bozuyor;

& Plastik şişelerde satılan sulardaki endokrin bozucular, mesela fitalatlar.

& Kırmızı etlerin içine karışan büyüme hormonu kalıntıları, antibiyotikler.

& Tavuk etlerinin içinde kalan antibiyotik ve diğer kimyasallar.

& Meyvelerin ve sebzelerin içine kadar girebilen böcek öldürücüler.

Florayı değiştiren diğer etmenler:

– Antibiyotik ve diğer ilaç alımları, mikrobiyal enfeksiyonlar, diyet, kronik diyare/kabızlık, stres, klorlu su, radyasyon ve kemoterapi, detoks programları..

Probiyotiklerin yararları:

1. Antibakteriyel madde üretir, mukus sentezini arttırır, bağırsak geçirgenliğini düzenler, mukozal bariyeri güçlendirir, intestinal motiliteyi arttırır.

 2. İmmun yanıtı güçlendirir;

monosit, makrofaj, polimorfonükleerin (nötrofil, eozinofil, granülosit) fagositik aktivitesini artırır.

IgA, IgM ve IgG’ yi yükseltir.

Interferon gama, TNF-alfa, interlökin 10-12 oluşumuna katılır.

 3. Patojen bakteri üremesini engeller.(Clostridium difficile)

 4. Patojenlerin ürettiği toksinleri nötralize eder. (clostridium difficile)

Probiyotik zengini besinler;

 – Doğal yoğurt – Probiyotikli yoğurt- Kefir – Ayran – Peynir – Boza – Tarhana – Şalgam suyu – Bira mayası – Turşular – Hardaliye – Fermante et ürünleri (kavurma ve fermante sucuk, pastırma).

PROBİYOTİKLER NASIL KULLANILMALIDIR?

 – Soğuk su ya da karbonatlı olmayan içeceklere katılarak alınır.

– Sıcak yiyecek ve içeceğe karıştırılmaz. Bakteriler ölebilir.

– Yoğurt, süt ve dondurmaya karıştırılabilir.

– Probiyotikler her gün düzenli alınmalıdır.

– Hergün 108 cfu/ml-g ve üzeri mikroorganizma alınmalıdır.

• 

Kısa bir probiyotik kullanma rehberi;

1. Kullandığınız probiyotik desteğinin içinde hangi bakteri veya bakterilerin olduğunu bilmeniz lazım. Çünkü: Bazı probiyotikler ishalseniz kabız, bazıları ise kabızsanız ishal yapabiliyor. Bazı probiyotikler bağışıklığa iyi gelirken bazıları da gaz sorununa iyi geliyor.
2. Gücü ne?. Probiyotik bir desteğin gücü koloni oluşturan birimlerin (CFU) sayısı ile ölçülüyor. CFU değeri arttıkça (yani doz yükseldikçe) daha iyi sonuçlar alınıyor. Ama bazı probiyotiklerde 1-2 milyon CFU ile de netice alınabilirken bazılarında aynı netice için 20-30 milyon CFU gerekebiliyor. Söylemek gerekirse CFU değeri arttıkça probiyotiğin fiyatı da artıyor.
3. Kabızlık sorunu olanların ve kabızlığın ön planda olduğu spastik kolon sendromunda; B.Lactis, B. Longum, L. Asidoflus, L. Reuteri, L. Plantarum ve kombinasyonlarından oluşan probiyotikleri tercih etmeleri tavsiye edilmektedir.
4. İshal sorunu için ise S. Boulardii, Saccoromyces ve bifidobakterileri tercih etmeleri önerilmektedir.
5. Gaz, şişkinlik ve karın ağrısı ile karakterli spastik kolon sendromu (IBS) problemi olanların L. Plantarum, bifidobakteri, S. Celevisiae ile laktobasil karışımlarından kullanmak gerekmektedir.
6. Bağışıklık gücünü artırmak amacıyla probiyotiklerden faydalananların LGG, L. Gasseri, L. Crispatus ve B. Bifidon, B. Longum içerikli probiyotikleri tercih etmeleri gerekmektedir.
7. Sadece genel sağlık yararı amacıyla probiyotik kullanmak istiyorum diyorsanız 4-8 hafta süre ile B. Bifidon takviyesi almanız yeterli olacaktır.
8. Zayıflamak istiyorsanız prevotellalarınızı artırın. Bunun yolu öncelikle lif/posa ağırlığı yüksek bir beslenme planı oluşturmaktan geçiyor. Bitki temelli diyetler prevotella oranını artırırken hayvansal gıdaların çoğaldığı beslenme planları tersini yapıyor. Prevotellaları artırmak için tavsiye edilen besinler şunlar: Sebzeler, kepekli tahıllar (özellikle yulaf), baklagiller (fasulye, mercimek, bezelye), fındık, badem vb yağlı tohumlar, şeker oranı düşük meyveler.

Probiyotik Kullanılırken Nelere Dikkat Edilmeli?

• Eğer ilk defa probiyotik kullanacaksanız, gaz ve şişkinlik hissi oluşabilir. Düzenli probiyotik kullanımında bu etki ortadan kalkacak, sindirim sisteminiz düzene kavuşacaktır.
• HIV ve AIDS gibi direkt olarak bağışıklık sistemini hedef alan hastalıklarda probiyotikler ters tepki verebiliyor. Bu yüzden böyle hastalıklarda doktor tavsiyesi istenmeli, doktorun izin verdiği ölçülerde gıda ve toz takviyesi yapılmalıdır.
• Her üründe olduğu gibi probiyotiklerin son kullanma tarihine bakmalısınız. İçinde canlı organizma bulunan bir ürünün son kullanma tarihi geçtiyse, içindeki bakteriler de ölmüş demektir. Bakterilerin ışıktan, sıcaklıktan ve nemden etkilenmemesi gerekmektedir. Bu yüzden mutlaka amber renkli şişeler kullanılmalıdır.
• Probiyotikler en temelde bağırsaklara ulaşmak zorundadır. Satın aldığınız probiyotikler, mide asidine dayanamazsa bağırsaklara ulaşamayacaklardır. Bu yüzden “Aldığım markanın ürünleri, mide asidine dayanabiliyor mu?” diye eczacınıza sorunuz.

Kaynaklar;

1. http://www.probiyotik.net

2. Elektronik Mikrobiyoloji Dergisi TR (Eski adı: OrLab
On-Line Mikrobiyoloji Dergisi) Yıl: 2015 Cilt: 13
Sayı: 1 Sayfa: 28-46

3.http://eczacininsesi.com/index.php?yon=dosya&id=829

4.https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/osman-muftuoglu/probiyotik-mi-prebiyotik-mi-onemli-40174019